Specificity of Burnout Syndrome Inherent for Professions with High Stress Level

The causes and eff ects of professional burnout syndrome are considered. The symptoms of burnout is analysed. Th e organizational and personality factors reducing the psychic stability and successfulness of an individual in the professional environment are emphasized. Th e empirical results received in the course of investigation of burnout in professions with increased risk of precocious development of burnout symptoms are discussed. Th e diagnostic instrument AVEM (Arbeitsbezogenes Verhaltensund Erlebensmuster — Work-related Behavior and Experience Patterns) has been used as a method of research. Th e results obtained in the groups of managers, middle medical staff , policemen and penal institution employees are given. Th e specifi c character of professional burnout syndrome development for each group under test is shown. Th e approaches to developing burnout preventive measures for some professional groups are presented.

Berdyaev N. A. Filosofi ia svobody [Philosophy of Freedom]. Moscow, АСТ Publ., 2005, pp. 155–156. (In Russian)

Seligman M. E. P. Psychologia pozytywna. Ed. by Czapiński J. Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa, PWN, 2005, pp. 18–33.

Freudenberg H. J. Staff burn-out. Journal of Social Issues. M. 30. 1974, pp. 159–165.

Barth A.-R. Burnout bei Lehrern. Gottingen, Hogrefe, 1992. 215 p.

Burisch M. Das Burnout-Syndrom — Th eorie der inneren Erschopfung. Berlin, Heidelberg, Springer, 1989. 261 p.

Cherniss C. «Job burnout»: Crowing worry for workers, bosses. U.S. News and World Report, vol. 88, 1980, pp. 71–72.

Freudenberger H., North G. Burn-out bei Frauen. Uber das Gefuhl des Ausgebranntseins. Frankfurt a.M., S. Fischer Verlag GmbH, 1992. 305 p.

Kliś M., Kossewska J. Zespoł wypalenia zawodowego a cechy osobowości nauczycieli. Eds Rongińska T., Gaida W., Schaarschmidt U. Zdrowie psychiczne w zawodzie nauczycielskim. Zielona Gora, Potsdam, Universitat Potsdam — Wyższa Szkoła Pedagogiczna Zielona Gora, 1998, pp. 87–97.

Lauderdale M. L. Burnout: Strategies for Personal and Organizational Life, Speculations on Evolving Paradigms. San Diego. CA, Learning Concepts, subsidiary of University Associates. 1982. 334 p.

Maslach Ch. Understanding burnout: Defi nitional issues in analyzing a complex phenomenon. Paine W. S. Job, Stress and Burnout. Beverly Hills, Sage. 1982, pp. 26–31.

Maslach C., Jackson S.E. Maslach Burnout Inventory (MBI): Manual. Palo Alto, Consulting Psychologists Press, 1986. 112 p.

Maslach Ch., Leiter M. P. Prawda o wypaleniu zawodowym. Co robić ze stresem w organizacji. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. 220 p.

Rongińska T. Źrodła i przejawy wypalenia psychicznego w zawodzie nauczycielskim. Pomiar edukacyjny jako kompetencje pedagogiczne. Materiały konferencji naukowej «Diagnostyka edukacyjna jako dziedzina kompetencji pedagogicznych». Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2001, pp. 165–173.

Rongińska T. Wczesna profi laktyka wypalenia zawodowego wśrod przyszłych nauczycieli. Osobaedukacja – dialog. Eds M. Ledzińska, G. Rudkowska, L. Wrona. 2 T. Krakow, Wydaw, Naukowe Akademii Pedagogicznej. 2002, vol. 2, pp. 82–91.

Rongińska T. Profi laktyka syndromu wypalenia zawodowego funkcjonariuszy służby więziennej. Prolegomena bezpieczeństwa publicznego. Ed. by T. Zaborowski. Zielona Gora, Zachodnia Wyższa Szkoła Handlu i Finansow Międzynarodowych im. Jana Pawła II, 2010. pp. 57–60.

Rudow B. Die Arbeit des Lehrers. Bern, Hans Huber, 1994. 274 p.

Schaarschmidt U., Fischer A. W. Bewa1tigungsmuster im Beruf: Personlichkeitsunterschiede in der Auseinandersetzung mit der Arbeitsbelastung. Gottingen, Vandenhoeck and Ruprecht. 2001. 176 p.

Wrona-Polańska H. Radzenie sobie ze stresem w aspekcie profi laktyki i promocji zdrowia. Eds Rongińska T., Gaida W., Schaarschmidt U. Zdrowie psychiczne w zawodzie nauczycielskim. Zielona Gora, Potsdam, Universitat Potsdam — Wyższa Szkoła Pedagogiczna Zielona Gora, 1998, pp. 119–127.

Vodopiyanova N. E. Profi laktika i korrektsiia sindroma vygoraniia [Prevention and correction of burnout]. St. Peterburg, St.-Petersburg Univ. Press. 2011. 160 p. (In Russian)

Vodopiyanova N. E. Resursnoe obespechenie protivodeistviia professional'nomu vygoraniiu sub"ektovtruda. Avtoref. Dis. dokt. psikhol. nauk [Resource support of the opposition to the professional burnout in labor subjects. Th esis of Diss. Dr. Psychol. Sciences]. St. Petersburg, 2014. 50 p. (In Russian)

21. Wielowymiarowość wspołczesnej medycyny. Eds E. Krajewska-Kułak, C. Łukaszuk, J. Lewko, W. Kułak. Białystok, Uniwersytet Medyczny. Wydział Nauk o Zdrowiu, 2012. 614 p.

Bishop G. D. Psychologia zdrowia. Wrocław, Wydawnictwo Astrum, 2000. 598 p.

Sheridan Сh. L., Radmacher S. A. Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, 1998. 529 p.

Siegrist J. Contributions of sociology to the prediction of heart disease and their implications for public health. European Journal of Public Health, vol. 1. 1991, pp. 10–21.

Ananiev V.A. Vvedenie v psikhologiiu zdorov'ia: Ucheb. posobie [Introduction to the Health Psychology. Manual for graduate students]. St. Petersburg, Baltiiskaia pedagogicheskaia akademiia Publ., 1998. 158 p. (In Russian)

Nikiforov G. S. Psikhologiia zdorov'ia [Health Psychology]. St. Petersburg, Rech' Publ., 2002. 250 p. (In Russian)

Psikhologiia zdorov'ia [Health Psychology]. Ed. by G. S. Nikiforov. St. Petersburg, Piter Publ., 2003. 606 p. (In Russian)

Lazarus R. S. Th e stress and coping paradigm. Competence and coping during adulthood. Eds. L. A. Bond, J. C. Rosen Hanover. University Press of New England, 1980, pp. 28–74.

Antonovsky A. Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. Psychologia zdrowia. Eds. I. Heszen Nejodek, H. Sęk Warszawa, PWN, 1997, pp. 206–232.

Schaarschmidt U., Fischer A. W. AVEM — ein diagnostisches Instrument zur Diff erenzierung von Typen gesundheitsrelevanten Verhaltens und Erlebens gegenuber der Arbeit. Zeitschrift fur Diff erentielle und Diagnostische Psychologie, 1997, no. 18. Heft 3, pp. 151–163.

Rongińska T., Gaida W. Strategie radzenia sobie z obciążeniem psychicznym w pracy zawodowej. Polska adaptacja kwestionariusza „Wzorzec zachowań i przeżyć związanych z pracą” (Arbeitsbezogenes Verhaltens und Erlebensmuster — AVEM) U. Schaarschmidt’a i A. Fischer’a. Zielona Gora, Zielona Gora, Ofi cyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogorskiego, 2012. 112 p.

Ronginskaya T. I. Sindrom vygoraniia v sotsial'nykh professiiakh [Burnout in social professions]. Psikhologicheskii zhurnal [Psychological Journal], 2002, vol 23 (3), pp. 85–96. (In Russian)

Friedman M., Rosenman R. H. Type a behavior and your heart. New York, Knopf, 1974. 276 p.

Vodopiyanova N. E., Starchenkova E. S. Stress-menedzhment: nastoiashchee i budushchee [Stress management: present and future]. Psikhologicheskoe obespechenie professional'noi deiatel'nosti [Psychological maintenance of professional activity]. Ed. by G. S. Nikiforov. St. Petersburg, Rech' Publ., 2010, pp. 554–597. (In Russian)

Rongińska T. Th e prevention of the managers’ professional burnout syndrome. Management, 2011, vol. 15, no 1, pp. 101–114.

Rongińska T. Psychologiczne uwarunkowania poczucia sukcesu w pracy. Problemy Profesjologii: połrocznik poświęcony problemom rozwoju zawodowego człowieka, 2012, no. 2, pp. 27–35.

Stokols D. Toward a psychological theory of alienation. Psychological review, 1975, vol. 82, no. 1, pp. 26–44.

Boiko V. V. Sindrom «emotsional'nogo vygoraniia» v professional'nom obshchenii [Th e syndrome of “burnout” in professional dialogue]. St. Petersburg, Piter Publ., 1999. 105 p. (In Russian)

Boiko V. V. Energiia emotsii [Th e energy of emotions]. St. Petersburg. Piter Publ., 2004. 474 p. (In Russian)

Schmidbauer W. Die hilfl osen Helfer. Uber die seelische Problematik helfender Berufe. Reinbek, Rowohlt, 1997. 230 p.

Orel V. E. Issledovanie fenomena psikhicheskogo vygoraniia v otechestvennoi i zarubezhnoi psikhologii [Th e study of the phenomenon of burnout in domestic and foreign psychology]. Problemy obshchei i organizatsionnoi psikhologii [Problems of general and organizational psychology]. Yaroslavl, Yarosl. State University Press, 1999, pp 76–97. (In Russian)

Orel V. E. Fenomen «vygoraniia» v zarubezhnoi psikhologii: empiricheskie issledovaniia [Th e phenomenon of “burnout” in foreign psychology: empirical studies]. Psikhologicheskii zhurnal [Psychological journal], 2001, vol. 15, no. 1, pp. 89–99. (In Russian)

Orel V. E. Sindrom psikhicheskogo vygoraniia lichnosti [Burnout syndrome]. Moscow, In-t psikhologii RAN Publ., 2005. 330 p. (In Russian)