Specificity of Burnout Syndrome Inherent for Professions with High Stress Level

The causes and eff ects of professional burnout syndrome are considered. The symptoms of burnout is analysed. Th e organizational and personality factors reducing the psychic stability and successfulness of an individual in the professional environment are emphasized. Th e empirical results received in the course of investigation of burnout in professions with increased risk of precocious development of burnout symptoms are discussed. Th e diagnostic instrument AVEM (Arbeitsbezogenes Verhaltensund Erlebensmuster — Work-related Behavior and Experience Patterns) has been used as a method of research. Th e results obtained in the groups of managers, middle medical staff , policemen and penal institution employees are given. Th e specifi c character of professional burnout syndrome development for each group under test is shown. Th e approaches to developing burnout preventive measures for some professional groups are presented.

1. Berdyaev N. A. Filosofiia svobody [Philosophy of Freedom]. Moscow, АСТ Publ., 2005, pp. 155–156. (In Russian)

2. Seligman M. E. P. Psychologia pozytywna. Ed. by Czapiński J. Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa, PWN, 2005, pp. 18–33.

3. Freudenberg H. J. Staff burn-out. Journal of Social Issues. M. 30. 1974, pp. 159–165.

4. Barth A.-R.Burnout bei Lehrern. Göttingen, Hogrefe, 1992. 215 p.

5. Burisch M.Das Burnout-Syndrom — Theorie der inneren Erschöpfung. Berlin, Heidelberg, Springer, 1989. 261 p.

6. Cherniss C. «Job burnout»: Crowing worry for workers, bosses. U.S. News and World Report, vol. 88, 1980, pp. 71–72.

7. Freudenberger H., North G.Burn-out bei Frauen. Über das Gefühl des Ausgebranntseins. Frankfurt a.M., S. Fischer Verlag GmbH, 1992. 305 p.

8. Kliś M., Kossewska J. Zespół wypalenia zawodowego a cechy osobowości nauczycieli. Eds Rongińska T., Gaida W., Schaarschmidt U. Zdrowie psychiczne w zawodzie nauczycielskim. Zielona Góra, Potsdam, Universität Potsdam — Wyższa Szkoła Pedagogiczna Zielona Góra, 1998, pp. 87–97.

9. Lauderdale M. L.Burnout: Strategies for Personal and Organizational Life, Speculations on Evolving Paradigms. San Diego. CA, Learning Concepts, subsidiary of University Associates. 1982. 334 p.

10. Maslach Ch. Understanding burnout: Definitional issues in analyzing a complex phenomenon. Paine W. S. Job, Stress and Burnout. Beverly Hills, Sage. 1982, pp. 26–31.

11. Maslach C., Jackson S.E.Maslach Burnout Inventory (MBI): Manual. Palo Alto, Consulting Psychologists Press, 1986. 112 p.

12. Maslach Ch., Leiter M. P. Prawda o wypaleniu zawodowym. Co robić ze stresem w organizacji. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. 220 p.

13. Rongińska T. Źródła i przejawy wypalenia psychicznego w zawodzie nauczycielskim. Pomiar edu-kacyjny jako kompetencje pedagogiczne. Materiały konferencji naukowej «Diagnostyka edukacyjna jako dziedzina kompetencji pedagogicznych». Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2001, pp. 165–173.

14. Rongińska T. Wczesna profilaktyka wypalenia zawodowego wśród przyszłych nauczycieli. Osoba –edukacja – dialog. Eds M. Ledzińska, G. Rudkowska, L. Wrona. 2 T. Kraków, Wydaw, Naukowe Akademii Pedagogicznej. 2002, vol. 2, pp. 82–91.

15. Rongińska T. Profilaktyka syndromu wypalenia zawodowego funkcjonariuszy służby więziennej. Prolegomena bezpieczeństwa publicznego. Ed. by T. Zaborowski. Zielona Góra, Zachodnia Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych im. Jana Pawła II, 2010. pp. 57–60.

16. Rudow B. Die Arbeit des Lehrers. Bern, Hans Huber, 1994. 274 p.

17. Schaarschmidt U., Fischer A. W. Bewä1tigungsmuster im Beruf: Persönlichkeitsunterschiede in der Auseinandersetzung mit der Arbeitsbelastung. Göttingen, Vandenhoeck and Ruprecht. 2001. 176 p.

18. Wrona-Polańska H. Radzenie sobie ze stresem w aspekcie profi laktyki i promocji zdrowia. Eds Rongińska T., Gaida W., Schaarschmidt U. Zdrowie psychiczne w zawodzie nauczycielskim. Zielona Góra, Potsdam, Universität Potsdam — Wyższa Szkoła Pedagogiczna Zielona Góra, 1998, pp. 119–127.

19. Vodopiyanova N. E. Profilaktika i korrektsiia sindroma vygoraniia [Prevention and correction of burnout]. St. Peterburg, St.-Petersburg Univ. Press. 2011. 160 p. (In Russian)

20. Vodopiyanova N. E. Resursnoe obespechenie protivodeistviia professional'nomu vygoraniiu sub"ektov truda. Avtoref. Dis. dokt. psikhol. nauk [Resource support of the opposition to the professional burnout in labor subjects. Thesis of Diss. Dr. Psychol. Sciences]. St. Petersburg, 2014. 50 p. (In Russian)

21. Wielowymiarowość współczesnej medycyny. Eds E. Krajewska-Kułak, C. Łukaszuk, J. Lewko, W. Kułak. Białystok, Uniwersytet Medyczny. Wydział Nauk o Zdrowiu, 2012. 614 p.

22. Bishop G. D. Psychologia zdrowia. Wrocław, Wydawnictwo Astrum, 2000. 598 p.

23. Sheridan Сh. L., Radmacher S. A. Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, 1998. 529 p.

24. Siegrist J. Contributions of sociology to the prediction of heart disease and their implications for public health. European Journal of Public Health, vol. 1. 1991, pp. 10–21.

25. Ananiev V.A. Vvedenie v psikhologiiu zdorov'ia: Ucheb. posobie [Introduction to the Health Psychology. Manual for graduate students]. St. Petersburg, Baltiiskaia pedagogicheskaia akademiia Publ., 1998. 158 p. (In Russian)

26. Nikiforov G. S. Psikhologiia zdorov'ia [Health Psychology]. St. Petersburg, Rech' Publ., 2002. 250 p. (In Russian)

27. Psikhologiia zdorov'ia [Health Psychology]. Ed. by G. S. Nikiforov. St. Petersburg, Piter Publ., 2003. 606 p. (In Russian)

28. Lazarus R. S. The stress and coping paradigm. Competence and coping during adulthood. Eds. L. A. Bond, J. C. Rosen Hanover. University Press of New England, 1980, pp. 28–74.

29. Antonovsky A. Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. Psychologia zdrowia. Eds. I. Heszen-Nejodek, H. Sęk Warszawa, PWN, 1997, pp. 206–232.

30. Schaarschmidt U., Fischer A. W. AVEM — ein diagnostisches Instrument zur Differenzierung von Typen gesundheitsrelevanten Verhaltens und Erlebens gegenüber der Arbeit. Zeitschrift für Differentielle und Diagnostische Psychologie, 1997, no. 18. Heft 3, pp. 151–163.

31. Rongińska T., Gaida W. Strategie radzenia sobie z obciążeniem psychicznym w pracy zawodowej. Polska adaptacja kwestionariusza „Wzorzec zachowań i przeżyć związanych z pracą” (Arbeitsbezogenes Verhal tensund Erlebensmuster — AVEM) U. Schaarschmidt’a i A. Fischer’a. Zielona Góra, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2012. 112 p.

32. Ronginskaya T. I. Sindrom vygoraniia v sotsial'nykh professiiakh [Burnout in social professions]. Psikhologicheskii zhurnal [Psychological Journal], 2002, vol 23 (3), pp. 85–96. (In Russian)

33. Friedman M., Rosenman R. H. Type a behavior and your heart. New York, Knopf, 1974. 276 p.

34. Vodopiyanova N. E., Starchenkova E. S. Stress-menedzhment: nastoiashchee i budushchee [Stress management: present and future]. Psikhologicheskoe obespechenie professional'noi deiatel'nosti [Psychological maintenance of professional activity]. Ed. by G. S. Nikiforov. St. Petersburg, Rech' Publ., 2010, pp. 554–597. (In Russian)

35. Rongińska T. The prevention of the managers’ professional burnout syndrome. Management, 2011, vol. 15, no 1, pp. 101–114.

36. Rongińska T. Psychologiczne uwarunkowania poczucia sukcesu w pracy. Problemy Profesjologii: pół- rocznik poświęcony problemom rozwoju zawodowego człowieka, 2012, no. 2, pp. 27–35.

37. Stokols D. Toward a psychological theory of alienation. Psychological review, 1975, vol. 82, no. 1, pp. 26–44.

38. Boiko V. V. Sindrom «emotsional'nogo vygoraniia» v professional'nom obshchenii [The syndrome of “burnout” in professional dialogue]. St. Petersburg, Piter Publ., 1999. 105 p. (In Russian)

39. Boiko V. V. Energiia emotsii [The energy of emotions]. St. Petersburg. Piter Publ., 2004. 474 p. (In Russian)

40. Schmidbauer W. Die hilflosen Helfer. Über die seelische Problematik helfender Berufe. Reinbek, Rowohlt, 1997. 230 p.

41. Orel V. E. Issledovanie fenomena psikhicheskogo vygoraniia v otechestvennoi i zarubezhnoi psikhologii [The study of the phenomenon of burnout in domestic and foreign psychology]. Problemy obshchei i organizatsionnoi psikhologii [Problems of general and organizational psychology]. Yaroslavl, Yarosl. State University Press, 1999, pp 76–97. (In Russian)

42. Orel V. E. Fenomen «vygoraniia» v zarubezhnoi psikhologii: empiricheskie issledovaniia [The phe nomenon of “burnout” in foreign psychology: empirical studies]. Psikhologicheskii zhurnal [Psychological journal], 2001, vol. 15, no. 1, pp. 89–99. (In Russian)

43. Orel V. E. Sindrom psikhicheskogo vygoraniia lichnosti [Burnout syndrome]. Moscow, In-t psikhologii RAN Publ., 2005. 330 p. (In Russian)