«Сердце тьмы» и «Темный континент»: Африка и ее народы в польских СМИ и социальном восприятии

234

Аннотация

Цель исследования. Описание стереотипного восприятия поляками африканцев, возникающего под влиянием СМИ и низкого уровня культурной компетентности поляков; выявление отношения поляков к африканцам, а также социальных проблем, возникающих во взаимоотношениях между поляками и иммигрантами- африканцами. Контекст и актуальность исследования. Образ Африки и ее жителей в социальном восприятии поляков является проблемой, которая все еще недостаточно изучена и характеризуется дефицитом эмпирических знаний. Он обременен стереотипами, созданными в течение многих лет путем искажения образа Африки с помощью средств массовой информации и поп-культуры. Важным фактором, определяющим субъективный образ африканских жителей в восприятии поляков, является также недостаточная культурная компетентность поляков, которая, возможно, основана на небольшой численности африканцев в Польше и ограниченности контактов с ними, а также отсутствии склонности поляков расширять свои знания о других странах. Методология исследования. Статья основывалась главным образом на качественных исследованиях: анализе вторичных данных (кабинетное исследование), полученных из исследовательских отчетов, которые дополняются результатами количественных исследований восприятия беженцев и иммигрантов, по мнению молодого поколения поляков. Суть статьи — попытка ответить на вопрос, каков образ африканцев и Африки в представлениях жителей Польши и в какой степени он меняется. Основные выводы. Стигматы прошлого, похоже, исчезают, и польское общество также открывается миру с точки зрения культуры, благодаря чему изменения в восприятии поляков видны не только по отношению к африканцам, но и к другим народам. Рост населения «иностранных» национальностей, в том числе из Африки, а также пространственная мобильность поляков, наблюдаемая в Польше, приводят к тому, что имидж африканцев меняется. Это все еще медленный процесс, но он показывает изменения — отход от предвзятого восприятия и стереотипов в пользу знаний и открытости.

Общая информация

Ключевые слова: африканцы, стереотипы, социальная дистанция, поляки, имидж СМИ, манипулирование СМИ

Рубрика издания: Эмпирические исследования

Тип материала: научная статья

DOI: https://doi.org/10.17759/sps.2020110207

Для цитаты: Бодзяны М., Новаковская М. «Сердце тьмы» и «Темный континент»: Африка и ее народы в польских СМИ и социальном восприятии // Социальная психология и общество. 2020. Том 11. № 2. С. 107–120. DOI: 10.17759/sps.2020110207

Литература

 

1.                   Andrzejczak K. Wizerunek krajów Afryki subsaharyjskiej w prasie polskiej [Sub-Saharan Africa’s Image in Polish Weekly Media]. Studia Ekonomiczne, 2014. Vol. 185, pp. 198—212.

2.                   Danecka M., Jaroszewska E. Imigranci z Afryki w Polsce. Przyczynek do analizy czynników blokujących, ich napływ i integrację [Immigrants from Africa in Poland — A Contribution to Analysis of the Factors Blocking Their Influx and Integration]. Kultura i Społeczeństwo, 2013, no 3, pp. 157—186.

3.                   d’Alayer C. Un crime médiatique contre l’Afrique. Les Africains sont-ils tous nuls? Bordeaux 2004. 193 p.

4.                   Dudziński P., Średziński P. Badanie opinii publicznej na temat integracji obywateli państw afrykańskich w Polsce. Raport z badań Fundacji „Afryka Inaczej” [Opinion poll on the integration of African citizens in Poland. Report on the research of the „Africa Differently” Foundation]. Warszawa, 2015. 79 p.

5.                   Goodwin S., Operario D., Fiske S. Situational Power and Interpersonal Dominance Facilitate Bias and Inequality. Journal Of Social Issues. 1998, no. 54 (4), pp. 677—698.

6.                   Hołownia S. Zrozumieć Afrykę [Electronic resource] [Understanding Africa]. Newsweek, 2011, no 21. URL: https://www.newsweek.pl/opinie/rozumiec-afryke-szymon-holownia-o-afryce/e2b7r8v (Accessed 05.05.2018).

7.                   IGO, 2015. Jak polskie media piszą o osobach pochodzących z krajów globalnego Południa [Electronic resource] [How Polish media write about people from countries of the global South] URL: http://igo.org.pl/jak-polskie-media-pisza-o-osobach-pochodzacych-z-krajow-globalnego-poludnia-raport (Accessed 10.06.2018).

8.                   Jagielski W. Dwa Sudan [Two Sudans] Gazeta Wyborcza, 9.07.2011.

9.                   Jagielski W. Ksiądz, który jednał wrogów [A priest who united his enemies]. Gazeta Wyborcza. Gazeta na Święto, 30.10.2010.

10.               Jaroszewska E., Łotocki J. Integracja obywateli państw afrykańskich w Polsce w świetle badań jakościowych. Raport z badań statutowych [Integration of African citizens in Poland in the light of qualitative research, Report on statutory research]. Warszawa: Instytutu Polityki Społecznej, Zakład Migracji i Stosunków Etnicznych IPS UW Uniwersytetu Warszawskiego, 2015. 78 p.

11.               Lahav T., Avraham E. Public Relations for Peripheral Places and their National Media Coverage Patterns: The Israeli Case. Relations Review, 2008. Vol. 34, Iss. 3, pp. 230—236.

12.               Leszczyński A. Głód ich powszedni [Their daily hunger]. Gazeta Wyborcza, 16.10.2010.

13.               Leszczyński A. Oczywiście, że dzieci umierają [Children are dying, of course]. Gazeta Wyborcza, 02.07.2011.

14.               Rosiak D. Afryka bez politowania [Africa without pity]. Rzeczpospolita, 30.10.2010.

15.               Rosiak D. Zaraz będą dwa Sudany [There will be two Sudans soon]. Rzeczpospolita, 11.06.2011.

16.               Sajna R. Afryka jako ofiara i beneficjent globalizacji mediów i komunikowania. Forum Politologiczne, INP UWM Olsztyn, 2011. Vol 12, pp. 431—446.

17.               Study in Poland, 2017 [Electronic resource]. URL: http://www.studyinpoland.pl/ en/ (Accessed 03.06.2018).

18.               Szymańska A., Hess A. Mniejszości narodowe, etniczne i religijne w przekazie mediów. Metodologia międzynarodowych badań porównawczych, Seria: Dziennikarstwo, media i komunikacja społeczna [National, ethnic and religious minorities in media coverage. Methodology of international comparative research, Series: Journalism, media and social communication]. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014. 138 p.

19.               Średziński P. Afryka i jej mieszkańcy w polskich mediach. Raport z monitoringu polskich mediów [Africa and its inhabitants in the Polish media]. Warszawa, 2011. 143 p.

20.               Średziński P. Badanie opinii publicznej na rzecz integracji obywateli państw afrykańskich w Polsce. Raport z badań, red. P. Średziński [Opinion poll for the integration of African citizens in Poland. Research report]. Warszawa, 2010. 86 p.

21.               Tu lepiej się nie wybierać. [It’s better not to go here]. Nowiny, 06.08.2010.

22.               Urząd ds. Cudzoziemców [Electronic resource] [Office for Foreigners]. URL: https:// udsc.gov.pl/cudzoziemcy/ (Accessed 13.05.2018).

23.               Wainaina B. How to write about Africa, 2005 [Electronic resource]. URL: http:// granta.com/how-to-write-about-africa (Accessed 02.06.2014).

24.               Wainaina B. Kiedyś o tym miejscu napiszę [Someday I will write about this place]. Kraków: Wydawnictwo Krater, 2014. 364 p.

25.               Wenzel M. Stosunek do obcokrajowców w Polsce. Raport z badań, Instytut Spraw Publicznych. [Attitude towards foreigners in Poland, Research report, Institute of Public Affairs]. Warszawa, 2009. 19 p.

26.               Ząbek M., Biali i Czarni. Postawy Polaków wobec Afryki i Afrykanów [Whites and Blacks. Poles’ attitudes towards Africa and Africans]. Studia Ethnologica. Warszawa, 2007. Wydawnictwo DiG. 486 p.

27.               Ząbek M. Ciągłość i zmiany w polskich obrazach Afryki w kontekście europejskim [Continuity and changes in Polish images of Africa in the European context]. Forum Politologiczne, INP UWM Olsztyn, 2006. Vol. 3, pp. 39—100.

 

 

120

Информация об авторах

Бодзяны Марек, доктор социологических наук, доцент кафедры наук безопасности, полковник польских вооруженных сил, заместитель декана факультета наук безопасности (филиал), Военный университет сухопутных войск им. Генерала Тадеуша Костюшко, главный редактор издательства MALF, Вроцлав, Польша, ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8030-3383, e-mail: m.bodziany@interia.pl

Новаковская Марта, PhD, доцент, Военный университет сухопутных войск им. Генерала Тадеуша Костюшко, Вроцлав, Польша, ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8251-5811, e-mail: kontakt@martanowakowska.pl

Метрики

Просмотров

Всего: 496
В прошлом месяце: 10
В текущем месяце: 15

Скачиваний

Всего: 234
В прошлом месяце: 2
В текущем месяце: 1